Đăng ngày: 15:36 17-02-2025

Thị trường thực phẩm ngày càng cạnh tranh và yêu cầu về chất lượng, an toàn thực phẩm trở thành tiêu chí hàng đầu của người tiêu dùng, ISO 22000 là yếu tố chiến lược giúp nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp.

ISO 22000 - Tiêu chuẩn quốc tế về an toàn thực phẩm 

Tiêu chuẩn quốc tế về an toàn thực phẩm ISO 22000 được xây dựng dựa trên các nguyên tắc của HACCP (Phân tích mối nguy và kiểm soát điểm tới hạn), nhằm thiết lập một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm toàn diện. Tiêu chuẩn này tích hợp quy trình kiểm soát các mối nguy trong quá trình sản xuất, đồng thời chú trọng đến giao tiếp nội bộ và cải tiến liên tục, giúp doanh nghiệp không chỉ đáp ứng yêu cầu an toàn mà còn tối ưu hóa quy trình sản xuất, từ đó nâng cao uy tín và vị thế trên thị trường nội địa cũng như quốc tế.

Doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn ISO 22000 sẽ được đánh giá có hệ thống quản lý an toàn thực phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế. Ảnh minh họa

Nhu cầu tiêu dùng thực phẩm an toàn, chất lượng ngày càng cao cùng với những vụ bê bối liên quan đến an toàn thực phẩm đã thúc đẩy sự ra đời của tiêu chuẩn này. Trước đó, nhiều quốc gia áp dụng các tiêu chuẩn nội bộ riêng biệt, nhưng khi sản phẩm hướng tới thị trường quốc tế thì sự đồng bộ và khả năng tương thích trở thành điều cần thiết. ISO 22000 được Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) phát hành lần đầu vào năm 2005, đánh dấu bước tiến quan trọng trong hệ thống quản lý an toàn thực phẩm; sau đó, tiêu chuẩn này liên tục được cập nhật nhằm phù hợp với xu hướng và yêu cầu của thị trường toàn cầu, đồng thời dễ dàng tích hợp với các hệ thống quản lý chất lượng khác như ISO 9001.

Theo đó, hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS) theo ISO 22000 bao gồm các quy trình, chính sách và thủ tục nhằm kiểm soát các mối nguy từ nguyên liệu đầu vào đến thành phẩm cuối cùng. Thành phần này giúp doanh nghiệp xác định, đánh giá các mối nguy tiềm ẩn, từ đó thiết lập các biện pháp kiểm soát cụ thể cho từng giai đoạn sản xuất. Một phần quan trọng khác là nguyên tắc HACCP được tích hợp chặt chẽ vào tiêu chuẩn, yêu cầu doanh nghiệp phải phân tích các mối nguy về sinh học, hóa học và vật lý, xác định các điểm tới hạn và giám sát chặt chẽ để đảm bảo rằng mọi sản phẩm luôn đạt chuẩn an toàn.

Đồng thời, ISO 22000 chú trọng đến việc thiết lập hệ thống giao tiếp hiệu quả, từ nội bộ doanh nghiệp cho đến giao tiếp với các bên ngoài như nhà cung cấp, khách hàng và cơ quan quản lý, qua đó tạo nên một môi trường minh bạch, tin cậy. Cuối cùng, cải tiến liên tục được xem là yếu tố then chốt để đảm bảo hệ thống luôn hoạt động hiệu quả, từ việc thường xuyên đánh giá quy trình cho đến ứng dụng công nghệ mới nhằm nâng cao hiệu suất sản xuất.

Lợi ích khi áp dụng ISO 22000 cho doanh nghiệp

Việc triển khai ISO 22000 giúp doanh nghiệp đảm bảo an toàn thực phẩm và nâng cao chất lượng sản phẩm nhờ hệ thống quản lý chặt chẽ, giảm thiểu tối đa rủi ro liên quan đến an toàn thực phẩm. Điều này không chỉ tạo dựng niềm tin vững chắc từ phía khách hàng mà còn giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường xuất khẩu khi đáp ứng được các yêu cầu khắt khe của các quốc gia khác nhau.

Ngoài ra, việc được chứng nhận theo tiêu chuẩn ISO 22000 còn nâng cao uy tín và thương hiệu của doanh nghiệp, tạo lợi thế cạnh tranh khi so sánh với các đối thủ không áp dụng tiêu chuẩn này. Hệ thống này cũng giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất bằng cách chuẩn hóa từng bước từ khâu nguyên liệu đến thành phẩm, phát hiện sớm các điểm yếu và đưa ra giải pháp cải tiến, qua đó giảm chi phí sản xuất và tăng hiệu suất.

Đồng thời, ISO 22000 còn tăng cường quản lý rủi ro thông qua việc giám sát liên tục và phát hiện sớm các mối nguy tiềm ẩn, giúp doanh nghiệp có khả năng ứng phó kịp thời với các sự cố, bảo vệ uy tín và lợi ích kinh doanh. Hơn nữa, giao tiếp minh bạch giữa các thành phần trong chuỗi cung ứng giúp đảm bảo nguyên liệu và sản phẩm luôn đạt tiêu chuẩn, góp phần xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững với các đối tác.

Nhận thấy lợi ích của việc áp dụng các hệ thống, công cụ cải tiến năng suất chất lượng, Công ty Cổ phần Thủy sản Bạc Liêu đã xây dựng thành công và áp dụng tiêu chuẩn ISO 22000:2005. Nhờ vậy, hầu hết các vấn đề công ty gặp phải đều được giải quyết và bước đầu đạt được kết quả tích cực. Toàn thể cán bộ, công nhân viên công ty được đào tạo và nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Đồng thời, hệ thống quy trình tác nghiệp được thiết lập chặt chẽ hơn, cơ sở vật chất được đầu tư nâng cấp nhằm hạn chế tối đa nguy cơ mất an toàn thực phẩm. Kết quả là công ty đã giảm thiểu đáng kể các phàn nàn của khách hàng, đáp ứng yêu cầu luật định và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Không chỉ các doanh nghiệp thủy sản, Công ty TNHH Thương mại Mười Điển - đơn vị chuyên xuất nhập khẩu nông sản, đặc biệt là sầu riêng đông lạnh, cũng ghi nhận những lợi ích đáng kể khi áp dụng ISO 22000:2018 kết hợp với HACCP. Nhờ hệ thống quản lý này, quy trình sản xuất của công ty được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo chất lượng sản phẩm và vệ sinh an toàn thực phẩm. Đồng thời, ISO 22000 còn giúp công ty xây dựng hệ thống vận hành chuyên nghiệp, nâng cao hiệu quả điều hành và cải thiện chất lượng sản phẩm, giúp sản phẩm của Mười Điển dễ dàng tiếp cận thị trường trong và ngoài nước.

Cùng chung xu hướng, Công ty Cổ phần Thương mại Dịch vụ Xuất nhập khẩu Trân Châu - doanh nghiệp chuyên xuất khẩu các loại gia vị và thực phẩm từ Việt Nam cũng quyết định áp dụng ISO 22000:2018 nhằm hướng đến phát triển bền vững và mở rộng thị trường quốc tế. Sau khi áp dụng tiêu chuẩn này, công ty đã đăng ký chứng nhận với đơn vị tư vấn độc lập để đánh giá và khắc phục những thiếu sót trong hệ thống. Nhờ đó, Trân Châu đã nâng cao vị thế trên thị trường châu Á, ký kết được nhiều hợp đồng mới với các đối tác từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Singapore và nhiều quốc gia khác. Việc đạt chứng nhận ISO 22000 không chỉ giúp công ty kiểm soát tốt hơn các yếu tố rủi ro trong sản xuất mà còn tạo niềm tin cho khách hàng về chất lượng sản phẩm.

Công ty TNHH Thực phẩm Sunrise là một trong những doanh nghiệp tiêu biểu được hỗ trợ từ Chương trình quốc gia nâng cao năng suất chất lượng. Nhờ đạt chứng nhận ISO 22000, sản phẩm của Sunrise dễ dàng được phân phối tại các chuỗi siêu thị lớn như MM Mega Market, Coop Mart… Lợi thế của Sunrise là nhà máy sản xuất mới xây dựng, đảm bảo các yếu tố an toàn thực phẩm ngay từ khâu thiết kế. Với sự hỗ trợ của các chuyên gia tư vấn, công ty đã nhanh chóng chuẩn hóa quy trình và nâng cao hiệu quả vận hành hệ thống quản lý an toàn thực phẩm.

Từ những ví dụ thực tế trên, có thể thấy rằng ISO 22000 không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát an toàn thực phẩm mà còn tạo điều kiện để mở rộng thị trường, nâng cao uy tín thương hiệu và tối ưu hóa quy trình sản xuất.

Trong thời đại hội nhập kinh tế toàn cầu, khi mà yêu cầu về an toàn thực phẩm ngày càng khắt khe, ISO 22000 trở thành kim chỉ nam giúp doanh nghiệp đảm bảo chất lượng sản phẩm và phát triển bền vững. Tiêu chuẩn này không chỉ thúc đẩy sự đổi mới, sáng tạo trong quy trình sản xuất mà còn đáp ứng xu hướng tiêu dùng minh bạch và an toàn của người tiêu dùng hiện nay.

Hướng tới tương lai, việc ứng dụng công nghệ số như Internet vạn vật (IoT) và trí tuệ nhân tạo (AI) vào hệ thống giám sát sẽ tạo ra những bước đột phá, giúp doanh nghiệp theo dõi quy trình sản xuất một cách chính xác hơn. Đồng thời, việc đào tạo và nâng cao năng lực nhân sự, cũng như tích hợp ISO 22000 với các tiêu chuẩn quốc tế khác như ISO 9001, ISO 14001 sẽ giúp doanh nghiệp xây dựng một hệ thống quản lý tổng thể, đáp ứng mọi yêu cầu về chất lượng, môi trường và an toàn thực phẩm.

Duy Trinh (t/h)