Đăng ngày: 15:07 14-10-2025

 “Với tinh thần đồng hành, hợp tác và sự chủ động thích ứng, ngành tiêu chuẩn - đo lường - chất lượng Việt Nam sẽ tiếp tục có những bước tiến mạnh mẽ, góp phần xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả chúng ta”, đó là nhận định của Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định tại Lễ kỷ niệm ngày Tiêu chuẩn Thế giới 14-10.

Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (TCĐLCL) Quốc gia tổ chức Lễ kỷ niệm ngày Tiêu chuẩn Thế giới với chủ đề: Tiêu chuẩn và Quan hệ đối tác kết nối cùng hành động vì sự phát triển bền vững.

Tham dự lễ kỷ niệm có Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định; Chủ tịch Ủy ban TCĐLCL Quốc gia Nguyễn Nam Hải; Phó Chủ tịch Ủy ban TCĐLCL Quốc gia Trần Hậu Ngọc; Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam Triệu Việt Phương; Nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục TCĐLCL Ngô Quý Việt; Nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục TCĐLCL, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Kỹ thuật Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam Vũ Văn Diện; Nguyên Viện trưởng Viện TCCLVN Phó Đức Sơn cùng đại diện các đơn vị trực thuộc Bộ KH&CN, các đơn vị trực thuộc Ủy ban và các tổ chức, Viện nghiện cứu, Hiệp hội, trường Đại học, doanh nghiệp, các nhà nghiên cứu.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định.

Phát biểu khai mạc lễ kỷ niệm, Thứ trưởng Bộ KH&CN Lê Xuân Định cho biết, từ năm 1970, ngày 14 tháng 10 hằng năm đã được ba tổ chức tiêu chuẩn hóa hàng đầu là Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO), Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (IEC) và Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) chọn là Ngày Tiêu chuẩn Thế giới, mục tiêu đề cao vai trò của hoạt động tiêu chuẩn hóa trên thế giới, đồng thời tôn vinh nỗ lực và sự đóng góp của tổ chức, cá nhân đã và đang tham gia vào việc xây dựng tiêu chuẩn quốc tế.

Ngày Tiêu chuẩn Thế giới luôn là dịp để các quốc gia thành viên của ISO, IEC và ITU, trong đó có Việt Nam, triển khai hoạt động thông tin, tăng cường hợp tác nhằm nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của tiêu chuẩn hóa toàn cầu đối với nền kinh tế thế giới, đặc biệt trong việc đáp ứng các yêu cầu của doanh nghiệp, Chính phủ và người tiêu dùng ở mỗi quốc gia nói riêng và trên toàn thế giới nói chung.

“Tiêu chuẩn không chỉ là những quy định kỹ thuật khô khan mà là cầu nối niềm tin, là nền tảng cho hợp tác và là chất xúc tác cho đổi mới, phát triển bền vững. Chủ đề năm nay – tập trung vào Mục tiêu số 17 nhấn mạnh vai trò đặc biệt của quan hệ đối tác toàn cầu, nơi tiêu chuẩn là công cụ ngôn ngữ chung để chúng ta cùng kiến tạo giá trị.

Chúng ta thấy rõ rằng: từ năng lượng tái tạo, hạ tầng số, giao thông xanh đến an toàn thực phẩm, y tế, môi trường – không lĩnh vực nào phát triển bền vững nếu thiếu tiêu chuẩn. Và không quốc gia nào thành công nếu thiếu những quan hệ đối tác sâu rộng, thực chất và cùng hướng đến tương lai”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Thứ trưởng đặc biệt biểu dương và đánh giá cao những sáng kiến hợp tác giữa các Bộ, ngành, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế trong thời gian qua – nơi tiêu chuẩn là điểm tựa để kết nối năng lực trong nước với công nghệ, tri thức toàn cầu.

Cũng theo Thứ trưởng, năm 2025 đánh dấu nhiều cột mốc quan trọng của hoạt động tiêu chuẩn hóa quốc gia, trong đó, tính đến nay, Việt Nam đã công bố hơn 14.200 tiêu chuẩn quốc gia (TCVN), trong đó tỷ lệ hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế và khu vực đạt khoảng 63% – một tỷ lệ tiệm cận với các nước công nghiệp phát triển. Các tiêu chuẩn đã được xây dựng và áp dụng không chỉ trong những lĩnh vực truyền thống như nông nghiệp, cơ khí, điện tử... mà còn mở rộng mạnh mẽ sang các lĩnh vực mới như chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn, năng lượng tái tạo, đô thị thông minh, an ninh dữ liệu...

Vai trò của doanh nghiệp trong xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn ngày càng được nâng cao. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam không chỉ tích cực áp dụng tiêu chuẩn quốc tế, mà còn chủ động tham gia vào quá trình xây dựng TCVN, đóng góp vào các ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc tế ISO, IEC.

Bên cạnh đó, những dấu mốc quan trọng mang tính thể chế đặc biệt, cụ thể Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật, tạo ra bước đột phá trong cải cách thủ tục công bố hợp quy, công nhận kết quả đánh giá sự phù hợp, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ xã hội hóa và hội nhập tiêu chuẩn quốc tế. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa đang được hoàn thiện với trọng tâm là hiện đại hóa hạ tầng chất lượng quốc gia, đồng bộ hóa với yêu cầu chuyển đổi số và phát triển xanh.

"Những đổi mới quan trọng này không chỉ là sửa luật mà là bước tiến thể chế để tiêu chuẩn trở thành một phần không thể thiếu trong cấu trúc điều hành kinh tế, quản lý nhà nước và năng lực cạnh tranh của quốc gia”, Thứ trưởng Lê Xuân Định bày tỏ.

Thứ trưởng cũng đề nghị, để tiếp tục phát huy vai trò dẫn dắt của tiêu chuẩn, trong thời gian tới, chúng ta cần triển khai hiệu quả các nội dung trong luật mới, đặc biệt là cơ chế công nhận, thừa nhận kết quả đánh giá phù hợp với các đối tác quốc tế; Đổi mới phương thức xây dựng tiêu chuẩn theo hướng mở, minh bạch, tăng cường sự tham gia của doanh nghiệp, hiệp hội, viện trường; Đầu tư chiều sâu cho hạ tầng chất lượng quốc gia, từ thử nghiệm, giám định, chứng nhận đến đào tạo và nghiên cứu chuyên sâu; Đẩy mạnh truyền thông để tiêu chuẩn trở nên gần gũi, dễ hiểu và thực sự hữu ích với doanh nghiệp và người dân.

Lễ kỷ niệm hôm nay không chỉ là dịp để cùng nhìn lại và tri ân những đóng góp của các thế hệ làm công tác tiêu chuẩn, mà còn là thời điểm để khẳng định quyết tâm đưa tiêu chuẩn trở thành đòn bẩy cho hội nhập, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững của đất nước.

“Với tinh thần đồng hành, hợp tác và sự chủ động thích ứng, ngành tiêu chuẩn - đo lường - chất lượng Việt Nam sẽ tiếp tục có những bước tiến mạnh mẽ, góp phần xây dựng tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả chúng ta”, Thứ trưởng khẳng định.

Chủ tịch Ủy ban TCĐLCL Quốc gia Nguyễn Nam Hải.

Tham luận tại lễ kỷ niệm, Trưởng ban Ban Tiêu chuẩn Nguyễn Văn Khôi cho biết, tiêu chuẩn thông minh (SMART) được hiểu là các tiêu chuẩn được phát triển, quản lý và áp dụng trên nền tảng số, hướng tới việc tích hợp dữ liệu, tự động hóa và nâng cao hiệu quả trong toàn bộ vòng đời của tiêu chuẩn. Cơ sở pháp lý cho định hướng này được thể hiện trong Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật (sửa đổi năm 2025), Chiến lược Tiêu chuẩn quốc gia và Đề án Hội nhập quốc tế về Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng theo Chỉ thị 38 của Ban Bí thư.

Ông Khôi cũng giới thiệu xu hướng phát triển tiêu chuẩn quốc tế theo hướng thông minh, trong đó các tổ chức như ISO và IEC đang triển khai mạnh mẽ Dự án SMART nhằm thúc đẩy chuyển đổi số trong xây dựng tiêu chuẩn. Công cụ thực hiện chính là nền tảng OSD (Online Standards Development) và hệ thống metadata về tiêu chuẩn hóa, bao gồm dữ liệu về thử nghiệm, giám định, chứng nhận, công nhận và thừa nhận lẫn nhau (MRA).

Việc ứng dụng các công cụ này giúp giảm chi phí, tiết kiệm thời gian, nâng cao chất lượng tiêu chuẩn và đáp ứng kịp thời yêu cầu của thị trường. Bên cạnh đó, IEC và ISO cũng đang thử nghiệm việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong quá trình soạn thảo và cập nhật tiêu chuẩn, qua đó hỗ trợ hiệu quả hơn cho hoạt động đánh giá sự phù hợp, tự động hóa quy trình thử nghiệm và chứng nhận cho doanh nghiệp.

Trưởng ban Ban Tiêu chuẩn Nguyễn Văn Khôi.

Từ xu hướng này, ông Khôi cũng đưa ra kiến nghị, trong đó, hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và kết nối với hệ thống của ISO, IEC; tăng cường tham gia nền tảng OSD quốc tế; thí điểm xây dựng một số tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) theo mô hình OSD; đồng thời thúc đẩy đào tạo chuyên gia kỹ thuật trong khuôn khổ các chương trình quốc tế như IEC/ISO Young Professionals và Twin Training.

Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm đưa Việt Nam bắt kịp xu thế tiêu chuẩn thông minh, nâng cao năng lực hội nhập và đóng góp tích cực vào hệ thống tiêu chuẩn hóa toàn cầu.

Toàn cảnh hội thảo.

Trong khuôn khổ lễ kỷ niệm đã có các tham luận liên quan đến Tiêu chuẩn dẫn dắt vai trò của doanh nghiệp - hiệp hội do ông Nguyễn Huy Tiến - Tổng thư ký VNEA trình bày; Tiêu chuẩn hóa và thích ứng của doanh nghiệp từ góc nhìn mô hình tam giác hợp tác do đại diện DAIKIN trình bày; Tiêu chuẩn và quan hệ đối tác – Kết nối cùng hành động vì sự phát triển bền vững do đại diện Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân trình bày.

Lãnh đạo Bộ KH&CN, Ủy ban TCĐLCL Quốc gia, Viện TCCLVN tặng hoa cảm ơn các doanh nghiệp đồng hành.

Phát biểu bế mạc lễ kỷ niệm, Chủ tịch Ủy ban TCĐLCL Quốc gia Nguyễn Nam Hải hy vọng với sự đồng hành của các cơ quan, tổ chức, hiệp hội, cộng đồng doanh nghiệp, chuyên gia và nhà khoa học, chúng ta sẽ cùng nhau biến tiêu chuẩn theo định hướng thành ngôn ngữ chung đem lại niềm tin, sự hợp tác và là nền tảng thúc đẩy phát triển toàn diện trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước.

Hà My 

Nguồn: VietQ.vn