Đăng ngày: 16:03 13-10-2025

ECOS - Liên minh Môi trường về Tiêu chuẩn là tổ chức phi chính phủ quốc tế với mạng lưới thành viên và chuyên gia ủng hộ các tiêu chuẩn kỹ thuật, chính sách và luật pháp thân thiện với môi trường. Có trụ sở chính tại Brussels và văn phòng khu vực tại Nairobi, phạm vi hoạt động trên toàn thế giới.

Tại sao tiêu chuẩn lại quan trọng đối với cuộc sống hàng ngày?

Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao máy in văn phòng của mình luôn sử dụng giấy khổ A4? Hay tại sao các thiết bị điện tử ở châu Âu sẽ sớm chuyển sang sử dụng cáp USB-C? Đó chính là sức mạnh của các tiêu chuẩn.

Tiêu chuẩn có thể được áp dụng để đồng nhất quy trình sản xuất, hiệu suất hoặc cách tiếp thị sản phẩm. Chúng cung cấp bộ quy tắc, hướng dẫn hoặc định nghĩa giúp các nhiệm vụ trở nên lặp lại và đồng bộ giữa các công ty, tổ chức và khu vực.

Mặc dù tiêu chuẩn là công cụ tự nguyện, chúng có thể định hướng cả một ngành công nghiệp theo hướng nhất định và thường củng cố các quy định pháp lý bắt buộc. Sự tác động của chúng là rất lớn, vì vậy tiêu chuẩn nên có lợi cho môi trường – đó là lúc ECOS đóng vai trò quan trọng!

ECOS là tổ chức phi chính phủ quốc tế duy nhất hoạt động trong lĩnh vực môi trường với chuyên môn về tiêu chuẩn. ECOS mang đến cái nhìn bảo vệ môi trường khi xây dựng tiêu chuẩn, ủng hộ các nguyên tắc môi trường mạnh mẽ nhằm thúc đẩy tính bền vững và tuần hoàn. Khi chúng ta xây dựng đúng tiêu chuẩn, chúng có thể tạo ra tác động tích cực cho tất cả mọi người.

Ngày Tiêu chuẩn Thế giới: Kỷ niệm và cam kết vì môi trường

Vào ngày 14 tháng 10 hàng năm, chúng ta cùng nhau kỷ niệm Ngày Tiêu chuẩn Thế giới. Trong suốt hơn 20 năm qua, ECOS và các thành viên của tổ chức đã không ngừng hoạt động trong hệ thống tiêu chuẩn hóa toàn cầu nhằm nâng cao tiếng nói bảo vệ môi trường, thúc đẩy tiêu chuẩn mang tính tham vọng và bao trùm. Sự hợp tác với các tổ chức như ISO, IEC, CEN, CENELEC, ETSI, ITU và gần đây nhất là ARSO đã đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực này.

Trong ngày này, chúng ta cùng nhau tôn vinh những cách thức mà các tiêu chuẩn có thể được thiết kế nhằm phục vụ tốt hơn cho môi trường.

EN 50731: Mở rộng tuổi thọ cho máy giặt

Hơn 90% hộ gia đình ở châu Âu sở hữu máy giặt nhưng mặc dù hiệu suất năng lượng đã được cải thiện, độ bền của chúng vẫn cần nâng cao. Việc đảm bảo các thiết bị này có thể hoạt động lâu dài là rất quan trọng trong nỗ lực quản lý tài nguyên toàn cầu một cách bền vững.

Trước khi được đưa ra thị trường, máy giặt cần trải qua các bài kiểm tra nghiêm ngặt để đảm bảo tính đáng tin cậy và độ bền. Tuy nhiên, quá trình này vẫn diễn ra khá chậm chạp. Tổ chức tiêu chuẩn CENELEC của châu Âu đang tiến hành phát triển phương pháp kiểm tra mới nhanh chóng hơn cho máy giặt (EN 50731), hứa hẹn mang đến những thay đổi tích cực cho cả các nhà sản xuất và người tiêu dùng trong tương lai gần.

Bộ tiêu chuẩn EN 17988: Hướng tới tính tuần hoàn trong thiết bị đánh bắt cá

Hơn 10% lượng nhựa trong đại dương đến từ các thiết bị đánh bắt cá và vật dụng liên quan, đứng thứ hai trong số các loại nhựa phổ biến được tìm thấy trong biển. Điều này tương đương với hàng trăm ngàn tấn nhựa mỗi năm, gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho động vật biển, hệ sinh thái và môi trường sống.

Bộ tiêu chuẩn châu Âu mới (EN 17988, từ Phần 1 đến 6) ra đời với mục tiêu thiết kế các thiết bị đánh bắt cá bằng nhựa và thiết bị nuôi trồng thủy sản theo hướng bền vững. Sáng kiến này sẽ góp phần giảm thiểu nhựa và vi nhựa trong đại dương, bảo vệ động vật hoang dã.

Các tiêu chuẩn này chú trọng đến hệ thống phân loại chất thải ở mọi giai đoạn trong vòng đời của sản phẩm đánh bắt cá, bao gồm khả năng sửa chữa, tính mô-đun và tăng cường sử dụng vật liệu tái chế. Đồng thời, chúng thiết lập các nguyên tắc bền vững nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường từ thiết bị đánh bắt cá, cả trước và sau khi sử dụng.

ISO/TS 18718 và 18721: Xác định chức năng của đất

Hàng ngày, chúng ta thường không để ý đến đất nhưng dưới chân chúng ta là một thế giới phong phú, ẩn chứa sự sống đa dạng. Từ vi sinh vật đến động vật có vú, đất được xem là nơi cư trú của hơn một nửa số loài trên hành tinh, khiến nó trở thành môi trường sống đa dạng sinh học nhất.

Đất khỏe mạnh là nền tảng cho sự tồn tại của con người, nhưng làm thế nào để xác định được sức khỏe của đất? Các tiêu chuẩn có thể cung cấp giải pháp!

ISO hiện đang phát triển hai tiêu chuẩn kỹ thuật mới (ISO/TS 18718 và 18721) với mục tiêu thiết lập các định nghĩa và mô tả về chức năng của đất cũng như các dịch vụ hệ sinh thái liên quan. Bên cạnh đó, tiêu chuẩn này cũng sẽ cung cấp hướng dẫn về các chỉ số và phương pháp đánh giá để xác định chất lượng đất.

Đưa tiêu chuẩn vào giám sát đa dạng sinh học: Bảo vệ thiên nhiên là trách nhiệm chung

Thiên nhiên bao quanh chúng ta, không chỉ mang lại sự sống mà còn duy trì sự tồn tại của mọi loài. Việc bảo vệ và phục hồi các hệ sinh thái không chỉ có ý nghĩa lớn về mặt sinh thái mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực.

Những lợi ích này bao gồm đảm bảo nguồn cung thực phẩm ổn định, gia tăng khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu, điều tiết lượng carbon dioxide thông qua thực vật và các đại dương khỏe mạnh, cải thiện sức khỏe môi trường và sức khỏe con người, cùng với việc tạo ra môi trường sống cho nhiều loài.

Trong bối cảnh đó, mỗi cá nhân, tổ chức đều có trách nhiệm bảo vệ thiên nhiên. Tại đây, các tiêu chuẩn có thể đóng vai trò quan trọng, hướng dẫn hành động của cả các tổ chức công và tư trong việc chăm sóc tốt hơn cho hệ sinh thái và đa dạng sinh học.

Các tiêu chuẩn này có thể cung cấp hướng dẫn cho việc giám sát đa dạng sinh học – bước quan trọng trong việc đánh giá tác động của các tổ chức đối với môi trường. Ngoài ra, chúng cũng có thể giúp đo lường tiến trình trong việc bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái. Những tiêu chuẩn này không chỉ hỗ trợ các chiến lược tổ chức nhằm cải thiện mối quan hệ phụ thuộc và tác động đến thiên nhiên mà còn góp phần tạo ra các hệ thống thực phẩm tái sinh, hướng tới một tương lai bền vững hơn.

EN 197-1: Một thay đổi có thể cách mạng ngành công nghiệp xi măng 

Sản xuất xi măng và bê tông hiện đang chiếm tới 8% tổng lượng khí CO2 phát thải trên toàn cầu – một con số gây sốc khi xét đến việc đã có những lựa chọn thay thế có carbon thấp và không có carbon, vừa có thể mở rộng quy mô vừa hiệu quả về chi phí. Để biến những lựa chọn này thành tiêu chuẩn, việc cập nhật mạnh mẽ các tiêu chuẩn sản xuất xi măng và bê tông, bao gồm cả tiêu chuẩn châu Âu EN 197-1, là điều cần thiết.

Mặc dù có nhiều nghiên cứu và đổi mới, các tiêu chuẩn hiện tại vẫn chủ yếu được thiết kế cho việc sản xuất xi măng Portland truyền thống. Những tiêu chuẩn này được xây dựng trước khi việc giảm phát thải carbon trở thành mục tiêu cốt lõi, do đó, chúng dựa trên công thức cố định và hạn chế chúng ta sử dụng xi măng và bê tông có carbon cao.

Chúng ta đang ở trong tình thế cấp bách cần phải giảm khí thải carbon trong ngành công nghiệp này. Đây chính là lý do mà ECOS đang thúc đẩy các tổ chức tiêu chuẩn hóa cải thiện EN 197-1, nhằm hướng tới lợi ích cho con người và hành tinh. Bằng cách chuyển sang phương pháp dựa trên hiệu suất, chúng ta có thể mở rộng việc sản xuất xi măng và bê tông nhằm sử dụng nhiều vật liệu bền vững hơn, góp phần làm cho xi măng trở nên xanh hơn!

EN 50491-12-2: Giải pháp thông minh cho việc sử dụng năng lượng

Tiêu chuẩn EN 50491-12-2 đang đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nhu cầu điện năng và chi phí cho người tiêu dùng trong các thời điểm cao điểm. Tiêu chuẩn này quản lý các luồng điện trong các tòa nhà, bao gồm cả việc trao đổi với trạm sạc xe điện, thiết bị gia đình, bơm nhiệt và các tấm pin năng lượng mặt trời. Nhờ vào những tín hiệu từ lưới điện và sở thích của người sử dụng, chúng ta có thể lựa chọn thời điểm tiêu thụ năng lượng nhiều nhất.

Trong bối cảnh nhu cầu sử dụng điện ngày càng cao, việc có một lưới điện thông minh và linh hoạt là vô cùng cần thiết. Lưới điện này có khả năng ứng phó hiệu quả khi chúng ta trở về nhà sau giờ làm việc, cắm sạc xe điện hoặc bật hệ thống sưởi vào những ngày lạnh đầu tiên của năm. Tiêu chuẩn EN 50491-12-2 chính là giải pháp cho vấn đề này!

Khi được triển khai, các phương tiện điện và thiết bị gia dụng sẽ giúp ổn định lưới điện, thay vì gây quá tải, đồng thời tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng tái tạo. Thành công của tiêu chuẩn này ở cấp độ châu Âu đã dẫn đến việc nó được thảo luận tại cấp độ toàn cầu bởi IEC (Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế), với mục tiêu hiện thực hóa lưới điện thông minh cho ngày càng nhiều người dân.

CEN/TC 205/WG17: Hướng tới khẩu trang tái sử dụng an toàn và bền vững

Một tiêu chuẩn khẩu trang mới đang được phát triển (CEN/TC 205/WG17) với mục tiêu làm cho khẩu trang tái sử dụng trở thành lựa chọn phổ biến. Khẩu trang bảo vệ chống nhiễm khuẩn đã trở thành một phần thiết yếu của trang bị bảo vệ cá nhân (PPE) trong cuộc chiến chống lại sự lây lan của bệnh tật – điều mà chúng ta đã nhận thức rõ trong suốt đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, khẩu trang dùng một lần lại tạo ra lượng lớn rác thải.

Trong khi nhiều sản phẩm nhựa sử dụng một lần đã được thay thế thành công bằng các lựa chọn tái sử dụng, khẩu trang vẫn chưa được xem xét đầy đủ cho khả năng tái sử dụng. Việc bao gồm các lựa chọn tái sử dụng trong tiêu chuẩn CEN/TC 205/WG17 có thể góp phần thúc đẩy việc sử dụng khẩu trang tái sử dụng.

Bằng cách áp dụng các tiêu chuẩn để giải quyết tác động môi trường và sức khỏe liên quan đến dòng chất thải mới này, chúng ta có thể giảm thiểu lượng PPE dùng một lần không cần thiết mà vẫn đảm bảo an toàn. Việc tái sử dụng an toàn khẩu trang có tiềm năng lớn trong việc giảm hàng tấn rác thải và là ví dụ điển hình cho thấy các tiêu chuẩn có thể giúp giải quyết các thách thức toàn cầu và đối phó với những vấn đề mới nổi.

Tối đa tiềm năng của tiêu chuẩn

Nhiều tiêu chuẩn được đề cập đã thực hiện tốt vai trò của mình, trong khi một số khác vẫn còn tràn đầy tiềm năng. Chúng ta hãy cùng theo dõi để cập nhật những diễn biến tiếp theo trong hành trình phát triển của những tiêu chuẩn này.

Kim Chi – Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam

Nguồn: VietQ.vn