Đăng ngày: 10:12 29-09-2025

Việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống Tiêu chuẩn Quốc gia (TCVN) về điện gió ngoài khơi không chỉ mang ý nghĩa kỹ thuật, pháp lý mà còn mở đường cho sự phát triển quy mô lớn, an toàn và hiệu quả của ngành điện gió, đưa Việt Nam hội nhập sâu hơn với chuẩn mực quốc tế.

Trong nhiều năm qua, cùng với sự phát triển của ngành năng lượng tái tạo, hệ thống TCVN về điện gió đã từng bước được xây dựng và hoàn thiện. Tính đến nay, Việt Nam đã ban hành 35 TCVN về năng lượng gió, phần lớn dựa trên việc chấp nhận bộ tiêu chuẩn quốc tế IEC 61400. Các tiêu chuẩn này bao trùm nhiều khía cạnh cốt lõi trong quá trình phát triển điện gió, từ thiết kế, chế tạo tuabin, đo đạc đặc tính công suất đến giám sát và kiểm soát vận hành nhà máy điện gió.

Cụ thể, hệ thống TCVN hiện hành đã đề cập đến các yêu cầu thiết kế tuabin gió nói chung và tuabin ngoài khơi loại cố định hoặc loại nổi; tiêu chuẩn cho các bộ phận như hộp số, cánh, tháp và móng tuabin; phương pháp thử nghiệm cáp ngầm biển; đo và đánh giá đặc tính công suất cũng như chất lượng điện năng; đo độ ồn và phương pháp giám sát, điều khiển nhà máy điện gió.

Nhờ đó, các dự án điện gió trong nước có được hành lang kỹ thuật cơ bản để triển khai đồng bộ, phù hợp với thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, trong bối cảnh điện gió ngoài khơi ngày càng được coi là trụ cột của chiến lược phát triển năng lượng tái tạo, hệ thống TCVN hiện tại vẫn còn nhiều khoảng trống.

Theo bà Lương Hoàng Anh, Phó Trưởng phòng Tiêu chuẩn Điện, Điện tử, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam, hiện nay chưa có tiêu chuẩn cụ thể liên quan đến khảo sát địa chất công trình và khí tượng hải văn trong điều kiện biển; thiếu các tiêu chuẩn thiết kế, thi công nền móng và kết cấu đỡ chịu tác động khắc nghiệt của môi trường biển; đồng thời chưa có bộ tiêu chuẩn đầy đủ cho hệ thống đấu nối truyền tải điện gió ngoài khơi, đặc biệt là các đường dây và trạm biến áp siêu cao áp một chiều (HVDC). Ngoài ra, các tiêu chuẩn liên quan đến lắp đặt điện cho công trình ngoài khơi cũng chưa được xây dựng một cách đầy đủ và đồng bộ.

Ảnh minh họa.

Trước thực trạng này, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam cùng các cơ quan liên quan đã đưa ra nhiều kiến nghị quan trọng. Theo đó, trong giai đoạn tới cần tập trung xây dựng 12 TCVN liên quan đến hệ thống đấu nối truyền tải bằng công nghệ HVDC. Các tiêu chuẩn này sẽ bao phủ toàn bộ vòng đời của hệ thống, từ khâu thiết kế, kết nối lưới, thông số kỹ thuật, chạy thử, vận hành đến quản lý tài sản và kéo dài tuổi thọ. “Đây được xem là nền tảng kỹ thuật quan trọng để Việt Nam có thể phát triển điện gió ngoài khơi xa bờ với quy mô lớn, đảm bảo tính ổn định, hiệu quả kinh tế và khả năng tích hợp lưới điện quốc gia”, bà Vân nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, cần xây dựng thêm 6 TCVN liên quan đến lắp đặt điện cho các công trình điện gió ngoài khơi. Các tiêu chuẩn này tập trung vào điều kiện môi trường biển khắc nghiệt, yêu cầu an toàn và độ tin cậy, từ thiết kế hệ thống điện, lựa chọn và lắp đặt thiết bị, cáp ngầm, cho đến các giải pháp điều khiển, đo lường và giám sát vận hành. Đặc biệt, việc tiêu chuẩn hóa trong lĩnh vực này sẽ giúp Việt Nam nâng cao tính tương thích quốc tế, giảm thiểu rủi ro kỹ thuật, đồng thời tối ưu chi phí trong suốt vòng đời dự án. Có thể thấy, việc hoàn thiện hệ thống TCVN về năng lượng gió không chỉ mang lại lợi ích về mặt kỹ thuật mà còn có ý nghĩa chiến lược trong phát triển năng lượng bền vững.

Một hệ thống tiêu chuẩn đồng bộ và hiện đại sẽ giúp các nhà đầu tư yên tâm triển khai dự án, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận công nghệ tiên tiến, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành năng lượng tái tạo Việt Nam trên trường quốc tế.

Trong bối cảnh Chính phủ đặt mục tiêu đưa điện gió ngoài khơi trở thành một trong những nguồn năng lượng chủ lực trong tương lai, hệ thống TCVN chính là “xương sống” về kỹ thuật, đảm bảo cho ngành phát triển bền vững, an toàn và hiệu quả. Việc sớm bổ sung và hoàn thiện các tiêu chuẩn còn thiếu sẽ góp phần quan trọng để Việt Nam thực hiện thành công chiến lược chuyển dịch năng lượng, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, giảm phát thải khí nhà kính và khẳng định vị thế là trung tâm năng lượng tái tạo của khu vực.

(theo vietq.vn)