Đăng ngày: 16:44 17-08-2023

Ủy ban Kỹ thuật ISO TC279 đã xây dựng bộ tài liệu hướng dẫn mới về Hệ thống quản lý đổi mới sáng tạo (IMS) với sự tham gia, đóng góp của hơn 40 quốc gia vào việc phát triển bộ tiêu chuẩn này. Theo đó, bộ tiêu chuẩn ISO 56000 gồm 07 nhóm tiêu chuẩn, với 08 nguyên tắc quản lý đổi mới sáng tạo để giúp doanh nghiệp thu được các lợi ích từ hoạt động đổi mới sáng tạo.

Luật Khoa học và Công nghệ (Luật số: 29/2013/QH13, ngày 18 tháng 6 năm 2013) quy định rõ: “Đổi mới sáng tạo là việc tạo ra, ứng dụng thành tựu, giải pháp kỹ thuật, công nghệ, giải pháp quản lý để nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm, hàng hóa”.

Khi chủ động quản lý các hoạt động đổi mới sáng tạo sẽ giúp doanh nghiệp nắm bắt cơ hội nhanh hơn, phản ứng kịp thời với thách thức và rủi ro có liên quan, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững. Mặt khác, đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp được quản lý đúng phương hướng có thể tạo ra một nền văn hóa sáng tạo, không bỏ lỡ các cơ hội phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh.

 Bộ tiêu chuẩn ISO 56000 tập hợp các quy trình vận hành tiêu chuẩn được thiết kế để cung cấp khuôn khổ chung để thực hiện thành công, duy trì và cải tiến liên tục hệ thống quản lý đổi mới. Ảnh minh họa.

Các quá trình và hoạt động hỗ trợ đối với đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp có thể được quản lý trong một hệ thống thống nhất được gọi là Hệ thống quản lý đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp (Innovation Management System, IMS). Theo đó, Ủy ban Kỹ thuật ISO TC279 đã xây dựng bộ tài liệu hướng dẫn mới về Hệ thống quản lý đổi mới sáng tạo (IMS) với sự tham gia, đóng góp của hơn 40 quốc gia vào việc phát triển bộ tiêu chuẩn này.

Hệ thống IMS là cách tiếp cận mới, được tiêu chuẩn hóa và sử dụng để hướng dẫn quản lý đổi mới sáng tạo với các thuật ngữ, công cụ, phương pháp và hướng dẫn để quản lý tương tác giữa các đối tác, sở hữu trí tuệ, chiến lược và các ý tưởng.

Việc thực hiện các tiêu chuẩn IMS giúp doanh nghiệp có thể định vị, hỗ trợ triển khai thành công hoạt động đổi mới sáng tạo một cách bền vững, thông qua phát triển khả năng lãnh đạo, tuân thủ thiết kế và thực hành tốt các hoạt động đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp.

IMS gồm 07 nhóm tiêu chuẩn, với 08 nguyên tắc quản lý đổi mới sáng tạo để giúp doanh nghiệp thu được các lợi ích từ hoạt động đổi mới sáng tạo. Việc áp dụng và triển khai các IMS trong doanh nghiệp phụ thuộc vào mức độ thích ứng nhất định của doanh nghiệp. Doanh nghiệp khác nhau sẽ có các cấp độ đổi mới sáng tạo khác nhau, phụ thuộc vào tổ chức của doanh nghiệp và các cách tiếp cận khác nhau. Điều này đặt ra thách thức đối với việc áp dụng thành công hệ thống tiêu chuẩn hóa đối với sự đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp.

Có thể thấy rằng, không có một mô hình, hệ thống công việc nào đảm bảo sự thành công, mà chỉ làm tăng xác suất thành công cho doanh nghiệp. IMS tập trung xem xét các cấp độ tác động khác nhau của hoạt động đổi mới sáng tạo, không xem xét vào cách thức triển khai cụ thể trong từng doanh nghiệp. IMS hướng dẫn cho doanh nghiệp kiến thức cần thiết, một số nguyên tắc chính để hướng dẫn xây dựng hệ thống làm việc hiệu quả.

IMS mang lại những lợi ích tiềm năng cho doanh nghiệp như: tăng doanh thu, lợi nhuận và khả năng cạnh tranh; tăng năng suất và hiệu quả sử dụng nguồn lực; tăng sự hài lòng của người tiêu dùng, khách hàng, công dân và các lợi ích xã hội...

Việc thực hiện đúng theo các hướng dẫn của IMS cho phép doanh nghiệp thực hiện quản lý hoạt động đổi mới sáng tạo, coi đổi mới sáng tạo vừa là động lực phát triển, vừa là phương tiện để tiếp tục thúc đẩy kinh doanh, đồng thời cũng là công cụ giúp doanh nghiệp ứng phó với sự thay đổi thị trường và cạnh tranh khốc liệt về công nghệ. Các tiêu chuẩn được sử dụng để cung cấp, hướng dẫn doanh nghiệp nền tảng, các quy trình, hệ thống cần thiết, nguồn lực con người và các mối quan hệ đối tác... để đảm bảo hoạt động đổi mới sáng tạo thành công trong doanh nghiệp. Hơn nữa, IMS cũng là nền tảng quan trong để thực hiện những sự thay đổi khác trong doanh nghiệp trong trường hợp cần thiết.

Bộ tiêu chuẩn ISO 56000 cho IMS bao gồm:

ISO 56000: 2020 Quản lý đổi mới sáng tạo - Nguyên tắc cơ bản và từ vựng (Innovation Management - Fundamentals and vocabulary).

ISO 56002: 2019 Hệ thống quản lý đổi mới sáng tạo (ISO 56002: 2019 Innovation Management System).

ISO 56003: 2019 Quản lý đổi mới sáng tạo - Công cụ và phương pháp đối với quan hệ đối tác đổi mới sáng tạo (ISO 56003 Innovation Management - Tools and methods for innovation partnership).

ISO/TR 56004: 2019 Đánh giá quản lý đổi mới sáng tạo (ISO/TR 56004: 2019 Innovation Management Assessment).

ISO/DIS 56005 Quản lý đổi mới sáng tạo - Quản lý tài sản trí tuệ (ISO/DIS 56005 Innovation Management - Intellectual property management).

ISO/CD 56006 Quản lý đổi mới sáng tạo - Quản lý chiến lược thông minh (ISO/CD 56006 Innovation Management - Strategic intelligence management).

ISO/AWI 56007 Quản lý đổi mới sáng tạo - Quản lý ý tưởng (ISO/AWI 56007 Innovation Management - Idea management)

Thanh Tùng (VietQ.vn)